Σπάνια ελληνικά χειρόγραφα

Κατηγορία: Ενδιαφέροντα Θέματα Δημιουργήθηκε : Τρίτη, 28 Σεπτέμβριος 2010
Η Βρετανική Βιβλιοθήκη στο Λονδίνο ανέβασε στο Ίντερνετ πάνω από το ένα τέταρτο των ελληνικών χειρογράφων που διαθέτει, τα οποία αντιστοιχούν σε περισσότερους από 280 τόμους, στο πιο πρόσφατο βήμα που γίνεται για την ψηφιοποίηση σημαντικών αρχαίων εγγράφων.

Τα χειρόγραφα, τα οποία διατίθενται δωρεάν στην ιστοσελίδα www.bl.uk/manuscripts ανήκουν σύμφωνα με τη βιβλιοθήκη σε μία από τις πιο σημαντικές συλλογές που υπάρχουν εκτός Ελλάδος για τη μελέτη των περισσότερων από 2.000 ετών του ελληνικού πολιτισμού.

Το Ψαλτήριο του Θεοδώρου (11ος αιώνας), (όπως απεικονίζεται αριστερά) ένα από τα αρχαιότερα εικονογραφημένα χειρόγραφα του Βυζαντίου,  η Συλλογή του Βαβρίου από μύθους του Αισώπου και οι «Διάλογοι» του Λουκιανού σε χειρόγραφο του 10ου αιώνα συγκαταλέγονται στους ελληνικούς θησαυρούς που κάνει διαθέσιμους δωρεάν σε κάθε ενδιαφερόμενο, μέσω του διαδικτύου, η Βρετανική Βιβλιοθήκη στο Λονδίνο.

Με τη δημοσίευση της Συλλογής Ελληνικών Χειρογράφων στο διαδίκτυο, όπως επισημαίνει ο επιμελητής Σκοτ ΜακΚέντρικ, «προσφέρεται απλόχερα, για πρώτη φορά, η αρχαιότητα σε όλο τον κόσμο». Μέχρι τώρα για να ανατρέξει κανείς σε κάποιο χειρόγραφο της συλλογής έπρεπε να μεταβεί επιτόπου στη Βρετανική Βιβλιοθήκη. Σύμφωνα, όμως, με το Βρετανό επιμελητή, «το Λονδίνο είναι πολύ ακριβό μέρος και δεν έχει κάθε ερευνητής τη δυνατότητα να έρθει μέχρι εδώ και να μείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα, για να μελετήσει τα έγγραφα. Τώρα ο καθένας από το δικό του γραφείο στο σπίτι του θα έχει πρόσβαση σε όλο αυτόν τον πλούτο».

Η Βρετανική Βιβλιοθήκη, που εγκαινιάστηκε το 1973 και λειτουργεί σε συνεργασία με το Βρετανικό Μουσείο, διαθέτει μία από τις πλουσιότερες συλλογές χειρογράφων στον κόσμο. Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται 1.000 ελληνικοί χειρόγραφοι κώδικες, καθώς και 3.000 ελληνικοί πάπυροι. Στόχοι των υπευθύνων της Βρετανικής Βιβλιοθήκης είναι να διαθέσουν σε ψηφιακή μορφή όσο το δυνατόν περισσότερες από τις μοναδικές και πρωτογενείς συλλογές της, προς όφελος της έρευνας και γνώσης.

Το Πρόγραμμα Ψηφιοποίησης Ελληνικών Χειρογράφων, που χρηματοδοτείται από το Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», είναι ένα πιλοτικό πρόγραμμα που σκοπό έχει να ψηφιοποιήσει πλήρως και να καταστήσει προσβάσιμα, ψηφιακά, τα ελληνικά χειρόγραφα της Βιβλιοθήκης.

Σε πρώτη φάση προσφέρονται δωρεάν στο διαδίκτυο 284 τόμοι από τους 1.000 ελληνικούς χειρόγραφους κώδικες, οι οποίοι χρονολογούνται από το 16ο αιώνα και βρίσκονται στη Βρετανική Βιβλιοθήκη. Σύντομα οι υπεύθυνοι της Βιβλιοθήκης σκοπεύουν να δημοσιεύσουν online άλλα 250 ελληνικά χειρόγραφα.

Τα... highlights της Συλλογής

Το Ψαλτήριο του Θεοδώρου: ένα από τα πιο σημαντικά εικονογραφημένα χειρόγραφα, φτιαγμένο το 1066 στην Κωνσταντινούπολη, θησαυρός της βυζαντινής παραγωγής χειρογράφων. Οι 435 εικονογραφήσεις του μοναχού Θεοδώρου λειτουργούν ως σχόλια στα κείμενα των Ψαλμών.

Οι «Διάλογοι» του Λουκιανού: έργο του 10ου αιώνα. Είναι το αρχαιότερο διασωζόμενο χειρόγραφο του έργου του Λουκιανού, σχολιασμένο μάλιστα από τον πρώτο κάτοχό του, τον αρχιεπίσκοπο Καισαρείας Αρέθα. Το έργο καταδεικνύει το βαθύ ενδιαφέρον των Βυζαντινών εκκλησιαστικών εκπροσώπων για την κλασική αρχαιότητα.

Οι «Μύθοι» του Βαβρίου: το χειρόγραφο βρέθηκε στο Αγιον Ορος το 1842 και αποτελεί τη βασικότερη πηγή του έργου του Αισώπου. Περιλαμβάνει 123 μύθους του Αισώπου με διορθώσεις από το Βυζαντινό επιστήμονα Δημήτριο Τρικλίνιο.

«Breviarium Historicum»: έργο του 9ου αιώνα που καταγράφει την ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, από το θάνατο του αυτοκράτορα Μαυρικίου, το 602, ώς το 713 μ.Χ. Συγγραφέας του ο Νικηφόρος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.

ΠΗΓΗ: Αγγελιοφόρος